Cumhurbaşkanı Tatar, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis ile görüşmesinde gayriresmi Cenevre toplantısında uzlaşılan 6 başlığa ilişkin istişarede bulunduklarını dile getirdi. 

Görüşmenin başında EOKA’nın kuruluş etkinliklerinde dün yapılan konuşma ve açıklamalardan duydukları rahatsızlığı ifade ettiğini ve Türk tarafı olarak bunu kınadıklarını dile getiren Cumhurbaşkanı Tatar, bu anlayışa sahip olanların samimiyetini sorguladığını belirtti. Cumhurbaşkanı Tatar, “Biz, her zaman komşuluk ilişkileriyle iki halkın yan yana yaşayabilmesi için iyi niyetimizi ortaya koyuyoruz.” dedi.

Cumhurbaşkanı Tatar, federasyon temelinde bütün çabaların boşa çıkmasından dolayı yeni bir anlayış ve siyasetle, her iki halkın da faydasına olabilecek bir takım önemli projelere imza atabileceklerini görüşmede yeniden ifade ettiğini dile getirdi.

“Karşı tarafın pozisyonu; kendi egemenlikleri, otoriteleri ve Kıbrıs Türk halkının da bütün bunlara biat etmesi yönünde bir yaklaşım içerisindedir.” diye konuşan Cumhurbaşkanı Tatar, AB finansmanıyla ara bölgede kurulacak olan Güneş Enerji Sistemi konusunda da Rumların bu anlayışla hareket ettiğini söyledi.

Ara bölgede kurulacak olan sistemin çok iyi olabileceğini ve kendilerinin de buna destek olabileceğini ifade eden Cumhurbaşkanı Tatar, “Ancak, gerçekleşmesi için mutlak surette kendi payımızı direk olarak KIB-TEK idaresine aktarmamız gerekiyor.” şeklinde konuştu.

Cenevre’de BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in bu konuların uygulanabilmesi için Maria Angela Holguin Cuellar’ı Kişisel Temsilci olarak yeniden atayacağını ifade ettiğini dile getiren Cumhurbaşkanı Tatar, “Biz Türk tarafı olarak Türkiye ile istişare ettikten sonra buna onay verdik. Anladığım kadarıyla Güney Kıbrıs’ta Holguin’in yeniden kişisel temsilci olarak atanmasına onay vermiştir. Holguin, bu 6 başlığın uygulanması noktasında bizlere yardımcı olacaktır.” ifadelerine yer verdi.

Bu anlayışla görevin kendisine verileceğini ifade eden Cumhurbaşkanı Tatar, atanmasının yakın bir zamanda beklediklerini dile getirdi.

Cumhurbaşkanı Tatar, “Gençlik Teknik Komitesi kurma anlayışımızı teyit ettik ve 15 Nisan’a kadar iki taraftan toplam 12’şer olmak üzere belirlediğimiz üyelerimizin listesini BM’ye bildirme konusunda anlaştık. Bu 12 kişinin 35 yaşın altında ve kadın-erkek sayısı açısından da eşit olması konusunda görüş birliğimiz var.” dedi. 

Cumhurbaşkanı Tatar, iklim değişikliğinin olası etkileri konusunda da birlikte çalışma anlayışıyla Çevre Teknik Komitesi’ni, mezarlıkların restorasyonu konusunda da Kültürel Miras Teknik Komitesi’ni görevlendirdiklerini ifade etti.

Geçiş kapılarıyla ilgili Rum tarafından maalesef herhangi bir açılımın olmadığını dile getiren Tatar, Kıbrıs Türk tarafının Haspolat ve Akıncılar kapıları önerisine karşılık Rum tarafının Kiracıköy’den Eğlence’ye uzanan, sadece güneyden güneye transit geçiş sağlayacak bir açılım istediğini belirtti.

Metehan’daki trafik ve yoğunluğun her iki tarafa sıkıntı yarattığını belirten Cumhurbaşkanı Tatar, 2024’te 8 milyon geçişin yüzde 65’inin Metehan Kapısı’ndan yapıldığını ifade etti.

“Metehan Sınır Kapısı’ndan en az Kıbrıslı Türkler kadar Rumlar da geçiyor. Burada yaşanan sıkıntıların sadece Kıbrıs Türk halkını değil Rum halkını da ilgilendirdiğini yeniden hatırlattım.” diyen Tatar, yeni kapıların açılmasının bu soruna çözüm olacağını dile getirdi.

Yıllardan beridir mayınlar konusunda bir takım çalışmaların olduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı Tatar, gerek ara bölgede ve gerekse farklı noktalarda mayınların bulunduğunu ve tehlikesinin devam ettiğini kaydetti.

Mayınların temizlenmesi için iki tarafın güvenlik birimlerinin BM desteğiyle birlikte çalışması gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Tatar, “Sanıyorum, bu konuda bir anlayış birliğine ulaşmış bulunmaktayız.” dedi.

Rum liderle 24 Nisan'dan önce yeniden görüşeceklerini söyleyen Cumhurbaşkanı Tatar, amaçlarının iş birliği ve çeşitli projelerle her iki halkın yararına olabilecek bir takım açılımları yapılabilmesi olduğunu kaydetti.

Kabloyla elektriğin Kıbrıs’tan Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlanması konusuna da değinen Cumhurbaşkanı Tatar, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu çok daha fizibıl ve mantıklı bir projedir. Cenevre’de Rum lider bunu ‘sadece Avrupa Birliği ile Türkiye konuşabilir’ söylemi üzerine, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ‘Türkiye bunu destekliyor, dolayısıyla bunu burada konuşabiliriz’ şeklinde ifadesi olmuştu. Ama kendisi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni bu gibi konularda muhatap almayacağı için bunu başka bir noktaya atmıştır.”

Cumhurbaşkanı Tatar, yapıcı, pozitif ve mantıklı önerilerle her iki tarafın faydasına olabilecek bir takım açılımların yapılabilmesi için diyalogdan yana olduğunu dile getirdi.

Görüşmede son dönemde meydana gelen tutuklamalar konusunu da gündeme getirdiğini aktaran Cumhurbaşkanı Tatar, bunların müzakere sürecine baskı unsuru olarak kullanılmaması gerektiğini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Tatar, “Bunların yapılması, esas itibariyle iki halk arasındaki ilişkileri germektedir ve kimseye de bir faydası yoktur.” diye konuştu.
Türkiye kökenli KKTC vatandaşlarının güneye geçememelerinin kabul edilemez olduğunu belirten Tatar, 6 başlığın dışında çeşitli konuları da gündeme getirdiğini ifade etti.