Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, konuşmasının başında uzun yıllar Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) muhabiri ve müdürü olarak basın sektörüne büyük hizmetler veren Perihan Aziz’in hayatını kaybettiğini üzüntüyle öğrendiğini söyleyerek, Allahtan rahmet, ailesine, sevenlerine ve Kıbrıs Türk basın camiasına başsağlığı diledi. 

Cumhurbaşkanı Tatar, bugün Güney Kıbrıs lideri Hristodulidis ile Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi ve Kıbrıs'taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü (UNFICYP) Misyon Şef Colin Stewart’in nezaretinde, özel temsilcilerin de katılımıyla bir görüşme yapıldığını söyledi.

Cumhurbaşkanı Tatar, geçiş kapılarında yaşanan birtakım sıkıntıların aşılması, iki taraf arasındaki sosyal, ticari ve ekonomik ilişkilerin daha da gelişmesi için Haspolat Kapısı’na yönelik önerilerini değerlendirmek üzere görüşmeye davet edildiklerini, Güney Kıbrıs’ın da talepleri olması üzerine son üç aydır özel temsilcilerin bu konunun detaylarını görüşmeye devam ettiklerini anlattı.

Cumhurbaşkanı Tatar,  New York’ta yapılan son görüşmenin ardından geçiş kapılarında yaşanan birtakım sıkıntıların aşılması, iki taraf arasındaki sosyal, ticari ve ekonomik ilişkilerin daha da gelişmesi adına yeni kapıların açılması konusunda özel temsilcilerin görüşmelerine devam ettiklerini söyleyerek, yeni yıl öncesi resepsiyondaki buluşmada yapılan değerlendirmeleri toparlayabilmek için liderlerin bir araya gelmesinin düşünüldüğünü ve kendisinin de buna onay vermesiyle bugünkü görüşmenin gerçekleştiğini belirtti.

Karşı tarafın Kiracıköy ve Erenköy’den transit geçiş yani KKTC toprakları içinden geçiş talebi olduğunu dile getiren Cumhurbaşkanı Tatar, ilgili makamlarla da istişare ederek, pozitif ve yapıcı bir öneri olarak Akıncılar kapısının açılmasını önerdiğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Tatar, “Kendilerinin geçiş noktalarındaki beklentilerini karşılamak için Akıncılar Kapısının açılmasını önerdim. Kiracıköy ve o bölgelerdeki köyler Akıncılar’a çok yakın, bu kapıdan kuzeye geçip diledikleri gibi belki yeni açılacak olan Haspolat Kapısı’ndan güneye geçebilirler. Bunlar artık yaklaşım meselesidir ben pozitif yaklaşım olarak bunu kendilerini önerdim. Bunu değerlendirmelerini talep ettim” dedi. 

Cumhurbaşkanı Tatar, yeni kapılarının açılmasının önemli olduğunu ancak Metehan Kapısı’ndaki sıkıntının da çok önemli olduğunu dile getirerek, zaman içinde Metehan Kapısı’ndaki yoğunluğun arttığını; araçlı geçişlerde toplam 9 kapının trafiğinin yüzde 65’ini oluşturduğunu belirtti. 
Cumhurbaşkanlığı Yerleşkesi, Cumhuriyet Meclisi, Cumhuriyet Parkı’nın açılmasıyla yoğunluğun daha da artacağını söyleyen Tatar, trafiğin hızlı akabilmesi için kapıda tek şeridi üçe çıkardıklarını, görevli sayısının artırıldığını Güney Kıbrıs’ta ise benzeri bir çalışmanın yapılmadığını, tek şerit ve eleman yetersizliğinin sıkışıklığa yol açtığını belirtti. 

Bu konuyu Hristodulidis’e aktardığını belirten Cumhurbaşkanı Tatar, benzer bir çalışma başlatacaklarını ilettiklerini kaydetti. 

Pozitif bir anlayışla bugünkü görüşmeyi gerçekleştirdiklerin belirten Tatar, 10 Şubat’ta BM Genel Sekreteri Yardımcısı Rosemary DiCarlo’nun adayı ziyaret edeceğini, Mart ayında muhtemel geniş katılımlı toplantıya DiCarlo’nun ziyareti sonrasında katılacaklarını söyledi. 

Cumhurbaşkanı Tatar, bu ziyaret öncesinde bugünkü konuları tekrar değerlendirmek üzere Rum liderle görüşme yapacaklarının teyidini verdiğini kaydetti. 

Cumhurbaşkanı Tatar,  kapılardaki geçişlerle ilgili rakamları da paylaştı; 2024 yılında toplam geçişin 8 milyon olduğunu söyleyerek, bunun önemli bir rakam olduğunu belirtti. 

Cumhurbaşkanı Tatar, KKTC vatandaşları arasında güneye geçişlerde ayrımcılık yapılmasının kabul edilemez olduğunu söyleyerek, “ Hristodulidis’e ‘KKTC vatandaşları arasında ayrım yapılması bu çağda özellikle AB devleti olarak sizlere yakışmıyor’ dedim” ifadelerini kullandı. 
Cumhurbaşkanı Tatar, Türkiye kökenli KKTC vatandaşlarının güneye geçememelerinin kabul edilemez olduğunu söyleyerek, “KKTC vatandaşları bizim için eşittir. Onların da kapılardan geçmesi gereklidir. Bu konuyu BM huzurunda tekrar ifade ettim ve Sayın Stewart’tan bu meseleyi BM Genel Sekreteri Gutteres’e aktarmasını rica ettim. Bu konu onun da hassasiyet gösterdiğini bir konudur” dedi. 

Turizm noktasında birkaç şirketle alakalı bazı sıkıntılar yaşandığını, Güney Kıbrıs otoritelerinin Kuzeye günübirlik geçmek isteyen turistlere sıkıntı yarattıkları konusunu gündeme getirdiğini söyleyen Cumhurbaşkanı Tatar, Hristodulidis’in kendisine Güney Kıbrıs’a gelen turistlerin kuzeye geçmelerinde bir sıkıntı ve engel olmadığını ilettiğini belirtti. 

Haspolat ve Akıncılar Kapılarının açılmasının hem kuzey hem de güneye yarar sağlayacağına inanç belirten Cumhurbaşkanı Tatar, geçişlere ve ekonomik aktivitelere katkı sağlayacağını söyledi. 

Cumhurbaşkanı Tatar, KKTC topraklarını güvenlik açısından sıkıntıya sokabilecek transit geçişleri kabul edemeyeceklerini söyleyerek, KKTC topraklarından güneyden güneye geçmeyi kabul edemeyeceklerini bunun karşılığında Akıncılar Kapısı’nı önerdiklerini kaydetti. 

Yeşil Hat Tüzüğü bağlamında iki taraf arasındaki ticaret rakamlarına bakıldığına birtakım engeller ve sıkıntılar bulunduğunun görüldüğünü söyleyen Cumhurbaşkanı Tatar, bunların aşılması gerektiğini dile getirdi.

Başka bir soru üzerine Hristodulidis’in kapılar dışında bazı söylemleri olduğunu ama kendisinin kapı konusunu konuşmaya geldiklerini ilettiğini, not aldıklarını söyledi.