Cumhurbaşkanlığı Himayesinde ve Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın eşi Sibel Tatar öncülüğünde bugün  Merit  Royal Diamond Otel’de gerçekleşen 1. Engelli Hakları Çalıştay’ı tamamlandı.

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın eşi Sibel Tatar  çalıştayın kapanışında yaptığı konuşmada,  paydaşlarla çalıştay raporundan çıkan önerilerin hayata geçirilerek uygulanmasının da takipçisi olacaklarını vurguladı.

Sibel Tatar konuşmasının ardından iştirakçilere katılım belgelerini takdim etti.

Çalıştay’ın kısa raporu Cumhurbaşkanlığı Çocuk Aile Kadın Komitesi üyesi Doğu Akdeniz Üniveristesi  Eğitim Fakültesi  Öğretim Görevlisi  Doç. Dr.  Süheyla Üçışık  Erbilen  tarafından okunarak kamuoyu ile paylaşıldı.

 Erbilen, çalıştayda, “Yasal düzenlemeler”, “Erişilebilirlik ve sürdürülebilirlik”, “İstihdam, Yardımlar, ve Kurumlar arası işbirliği”ve  “Engelli bireylerin ailede ve kurumda görünürlüğü” kapsayan 4 ana  başlıkta  çalışma yapıldığını dile getirdi.

22 katılımcının yer aldığı “Yasal Düzenleme Masasında,  Özel gereksinimli bireylerin haklarıyla ilgili  yasal mevzuat ifadesinin neyi ifade ettiğinin tartışıldığını kaydeden Erbilen, uygulamadaki sorunların, farklı bakanlık, kurum ve kuruluşlarda kullanılan mevzuatın farklı olmasının kullanımda zorluk ortaya çıkarması, bir kısım yasal mevzuatlaırn ise kullanılamaması olarak belirlendiğini  dile getirdi.

Erbilen, Bu masadan çıkan kısa raporda, özel  gereksinimli bireylerin haklarıyla ilgili evrensel tasarım ilkeleri çerçevesinde bir devlet politikası geliştirilmesi, farklı uygulamaların ortadan kaldırılabilmesi için Başbakanlığa bağlı yarı özerk bir “Özel Gereksinimli Bireyler Dairesi’nin oluşturulması, kamu, özel kurum ve kuruluşlarının en yüksek düzeyde temsilinin sağlanması,  özel gereksinimli bireylerin haklarını engelleyen yasalardaki maddelerin düzenlenmesi için “Özel Gereksinim Bireylerin Hakları Yasası’nın çıkartılması, kurumlar arası işbirliği ve eş güdümün sağlanması, uygulamaların belirli program ve kişiler tarafından sistemli olarak izlenmesi ve denetlenmesi, özel gereksinimli bireyin her  yere,  bilgiye,hizmete ulaşabilmesinin sağlanması gerektiğine dikkat çekildiğini  söyledi.

24 katılımcının yer aldığı  “Erişilebilirlik ve Sürdürülebilirlik” başlığında Engelli bireylerin toplumdaki diğer bireylerle eşit erişilebilirlik ve haklara sahip olması gerektiğine  vurgu yapıldığını söyleyen Erbilen, bu kapsamda,  engelli hakları konusunda tüm paydaşların bilinç ve sorumluluk sahibi  olmalarının sağlanması, yerel yönetimlerin  erişilebilirlik ve sürdürülebilirlik için görevlerini  üstlenerek kaliteli denetim yapması, var olan yasa ve mevzuatların hayata geçirilmesi, toplumsal bütünleşme için erişebilir alanlar inşa edilmesi bunların çeşitli etkinliklerle desteklenerek sürdürülebilir kılınması, erişilebilir toplu taşıma araçlarının yenilenerek sayılarının arttırılmasına dikkat çekildiğini belirtti.

31 katılımcının yer aldığı “İstihdam, yardımlar, kurumlar arası işbirliği” masasında,  Sosyal Sigorta, Çalışma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından engelli  durum tespitlerini  iyileştirmeye yönelik çözüm önerileri getirildiğini söyleyen Erbilen, çalıştay sonucunda, özel gereksinimli bireylere istihdam, yardım ve işbirliği yaratmaya yönelik yeterli verilerin  bulunmadığı tespitinin yapıldığını belirtti.

Bu kapsamda, yardım ve istihdamların, engelli raporlarında bireyin engellilik durumunun sınıflandırılarak düzenlenmesi, istatistiksel veri merkezi birimi oluşturulması, tüm kurumların, veri havuzundan yararlanması, yardım ve bakım alan bireylerin denetlenmesi,  18 yaş altı bireylerin istismarına engel olunması ve haklarının  korunması, bakım sunacak kişilerin ebeveynler de dahil olmak üzere  hizmet içi eğitime tabi tutulması, özellikle  üçüncü Dünya ülkelerinden gelen bakıcıların kültür ve dile yönelik hizmet içi eğitimi alması, olası sorunlar halinde denetimler yapılması,  gerekli yasal yaptırımlar olması ve gerekli durumlarda bakıcının deport edilebilmesi, yardımlara yönelik yasal mevzuatın daha net ortaya konması  STK, iş bulma kurumları, özel sektör ve özellikle Milli Eğitim Bakanlığı arasındaki istişare ve protokollerle sürecin daha etkili ve sonuç alacak biçimde yürütülmesi, Engelliler Daire Başkanlığı çatısı oluşturularak, engellilere yönelik tüm uygulamaların bu çatı altında toplanması, başbakanlık altında bir dairenin oluşturulması ve dairenin kendi içerisinde birimlere  ayırılarak yardım, istihdam ve işbirliğinin tek bir kurum tarafından yürütülmesi önerilerinin çıktığını ifade etti.

Erbilen, 24 katılımcının yer aldığı “Engelli bireylerin ailede ve kurumda görünürlüğü”masasında, aile kabulünde, tanıdan sonra aileye nasıl yaklaşıp bilgilendirme yapılacağı, destek sürekliliği, ailelerin bir araya getirilmesi konularının irdelenerek, erken tanının; erken müdahele, özel gereksinimli bireyin içsel farkındalığına destek konularının önemine değinildiğini kaydetti.

Bu masada ayrıca, okul müfredatlarına farkındalık derslerinin yer alması ,  görünürlük için erişilebilirlik hizmetlerinin sağlanması, ruhsal destek sistemi geliştirilmesi, sosyal medyanın önemi ve farkındalık çalışmalarında kullanımı konularına dikkat çekildiğini söyleyen Erbilen,  Özel Eğitim Yasasının tüzükle uygulanabilir hale getirilmesi, mevcut yasaların revize edilerek her hizmet hakkında fırsat eşitliğinin sağlanması, yasal hakların görünürlüğü; aile ve engellilerce bilinir olmasının bu masanın önemli gündem  sonuçları olduğunu kaydetti.

Erbilen  bu masada ayrıca, toplumsal bilincin gelişmesi için kamu spotları ve eğitim videolarının hazırlanması, sürdürülebilir bir yapı için kurum ve kuruluşlara  görev ve sorumluluklarını anlatan rehber kitapçık hazırlanması,  istihdamın önünü açacak politikalar oluşturulması, engelli ve ailelerine  yönelik  yardımların belirli standartlar ve ilkelere dayandırılıp  denetim  altına alınması konularında da fikir birliğine varıldığını  belirtti.

Çalıştay raporunda, engellilerin  görünürlüğü ve toplumsal yaşama katılımının sağlanmasında aile eğitimi, toplumsal farkındalık ve eğitim sisteminin konuyu içselleştirmesinin önemine dikkat çekildiğini anlatan Erbilen, engelli bireylerin eğitim, sanat, sağlık gibi her alanda yeterli hizmeti alabilmesi için toplumsal bilinç ve kabulun temelini eğitimin oluşturacağına da vurgu yapıldığını kaydetti.

Erbilen, sonuç olarak, engelliler dairesi kurulması, istihdamın önünün açılması, kamu kurum ve kuruluşların erişilebilir olması ve sürekli denetlenmesi, yasa ve tüzüklerin yürürlüğe girmesi, eksik olanların acilen yapılması, topluma yönelik duyarlık eğitimlerinin ve faaliyetlerinin arttırılması, veri tabanı oluşumunun ivedelikle hayata geçmesi, devletin engellilere sahip çıkabileceği bir güvence ve korumayı yapabilmesinde engelli yaşam evininin en kısa sürede açılması gerekliliğinin en önemli çalıştay çıktıları olduğunu dile getirdi.

1.Engelli Hakları Çalıştay Raporunun ayrıntılı şekilde kısa bir süre içinde yapılacağını ifade eden Erbilen, raporda yer alan önerilerin  uygulanması için kısa ,orta ve uzun vadeli planlar  yapılacağını kaydetti.